De zoon (55) zit in de bijstand en hij zorgt al een hele tijd als mantelzorger voor zijn oude hulpbehoevende vader (89). Maar dan wordt de zoon opgeroepen voor een gesprek met zijn klantmanager. Dat gebeurt in het kader van de cohort-aanpak: dat is het beleid van wethouder Groot Wassink, waarbij nu al meer dan 18.000 Amsterdammers op gesprek zijn geweest. Zo ook de zoon. Doel van zo’n gesprek: onderzoeken of iemand kan werken of anderszins een inkomen kan verwerven. De klantmanager ziet een mogelijkheid: als de vader een Persoonsgebonden Budget (PGB) aanvraagt bij de gemeente (WMO), dan kan met dat geld de zoon worden betaald voor diens mantelzorg en kan de uitkering worden verminderd.
Maar de vader weigert een PGB aan te vragen. De klantmanager houdt vol en schrijft in tal van e-mails dat de zoon dan maar een aanvraag moet doen, want anders komt diens uitkering in gevaar. Uiteindelijk meldt de zoon zich bij advocaat Marc van Hoof. Die maakt bezwaar tegen het optreden van de klantmanager, maar dat wordt door de gemeente afgewezen. ‘Niet ontvankelijk’, zegt de gemeente, ‘want er is nog geen besluit genomen’. En een e-mail versturen is geen besluit, aldus de gemeente. Op naar de rechtbank.
Tijdens de zitting bij de rechtbank gebeurt er iets opmerkelijks, zegt Van Hoof. “De rechter twijfelt of er een formeel juridisch vraagstuk ligt, maar ziet wel een probleem dat moet worden opgelost.” De rechter verzoekt de aanwezige vertegenwoordiger van de gemeente aan de klantmanager uit te leggen dat diens handelwijze niet correct is. Maar dat weigert de vertegenwoordiger van de gemeente. Dan verzint Van Hoof een list. Hij verzoekt de rechter of er een proces-verbaal kan worden opgemaakt van de zitting. “Daarmee ligt vast wat er allemaal is gezegd, keurig op briefpapier van de rechtbank.” Met inbegrip van de vaststelling dat het optreden van de klantmanager niet door de beugel kan.
Advocaat Van Hoof is blij met de uitkomst. “Het was juridisch een complexe zaak, want het ging niet om het aanvechten van een besluit, maar om het afdwingen van een andere aanpak van een klantmanager, die probeerde om met geld van de gemeente (WMO) de bijstandsuitkering van de zoon te verlagen.”
(Marc van Hoof is sociaal advocaat)
