AMSTERDAM – De gemeente Amsterdam gaf in 2018 bijna één miljard euro uit aan alle voorzieningen voor mensen met een minimuminkomen: 997 miljoen euro om precies te zijn. Dat staat te lezen in het financiële jaarverslag 2018 van de gemeente. Het verslag telt 543 pagina’s, waarvan er 40 gaan over werk, inkomen en participatie.
Uitgedrukt in geld vormen werk, inkomen en participatie een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke begroting. Het jaarverslag laat ook zien wat er goed gaat zoals het terugdringen van de jeugdwerkloosheid, en wat er niet goed gaat zoals het laten dalen van het aantal bijstandsgerechtigden. Dat laatste is overigens ook deels een landelijke trend, waarbij opvalt dat alleen alleenstaande ouders met opgroeiende kinderen juist minder vaak een beroep op de bijstand doen, zo rapporteert Divosa, de vereniging van sociale dienst-directeuren.
Amsterdam telde vorig jaar 40.281 bijstandsgerechtigden, iets minder dan een jaar eerder maar de uitstroom uit de bijstand was 15% lager dan een jaar eerder. Dat is landelijk gezien geen goed cijfer. ‘In Amsterdam is de daling van het aantal bijstandsgerechtigden lager dan het landelijk gemiddelde en lager dan het gemiddelde van de G4 (de vier grote gemeenten: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Procentueel ligt de uitstroom naar werk wel hoger dan in de andere G4- gemeenten.’
De cijfers laten zien dat de ‘harde kern’ in de bijstand in Amsterdam groeit. Ongeveer 65 procent van de bijstandsgerechtigden zit al langer dan drie jaar in de bijstand. ‘Het feit dat we dus vooral te maken hebben met de doelgroep met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt, in combinatie met een lagere instroom, verklaart mede dat het aantal Amsterdammers dat aan het werk werd geholpen ten opzichte van een jaar eerder, licht is afgenomen (van 5.962 naar 5.686, ofwel 4% lager).’
Statushouders
Was de aanpak voor de uitstroom van bijstandsgerechtigden dus minder succesvol dan een jaar eerder, voor statushouders gold dat niet. ‘Sinds de start van de intensieve aanpak zijn in totaal 1.397 statushouders begeleid naar (parttime) werk. De doelstelling voor het jaar 2018 was dat 400 statushouders uit de bijstand zouden uitstromen. In 2018 waren dit er 691, waarvan 419 zijn uitgestroomd naar werk en 136 naar een opleiding. Daarnaast zijn er 661 statushouders begeleid naar parttime werk (de doelstelling voor 2018 was 600).’
Ook de aanpak van de jeugdwerkloosheid ging naar wens. Uit het jaarverslag: ‘Met het Aanvalsplan Jeugdwerkloosheid heeft de gemeente Amsterdam afgesproken om in vier jaar tijd (2015-2018) minimaal 21.000 jongeren aan een baan of opleiding te helpen. De gemeente heeft 24.605 jongeren binnen het programma geholpen. Dat is 17% boven de doelstelling.‘
Betere dienstverlening, ook bij de sociale dienst
De gemeente Amsterdam is er trots op dat de dienstverlening naar haar burgers beter is dan vorig jaar en bovendien ook minder heeft gekost, dankzij digitalisering. ‘De verschuiving naar digitale dienstverlening zorgt voor een afnemend percentage aan uitvoeringskosten. Het percentage aanvragen dat digitaal binnen komt, is in de loop van het jaar gestegen, maar niet zo snel als geraamd.’
Minder kosten dus, maar ook een betere service. ‘De klanttevredenheid bij de afhandeling van de bijstandsaanvraag is toegenomen van gemiddeld 7,4 naar 7,5.’ Maar ondanks deze mooie cijfers vindt het stadsbestuur dat het nóg beter moet. ‘De gemeenteraad en het nieuwe college hebben met ingang van 2019 extra financiële middelen beschikbaar gesteld om de caseload (takenlast, red.) per klantmanager te verlagen zodat we per klant meer persoonlijke aandacht kunnen geven.’
Het gebruik van de Stadspas stijgt ook nog steeds, aldus het jaarverslag. ‘We bereiken elk jaar meer burgers met onze minimaregelingen. In 2017 had 68% van de huishoudens die er recht op hadden één of meer Stadspassen in bezit. Dat bereik was 14 procentpunt hoger dan in 2012. Inmiddels hebben vrijwel alle huishoudens met bijstand een Stadspas.’
