Tekst Jos Verdonk | Beeld Sandra Hoogeboom
Joost Oomen (1990), is dichter, performer en muzikant. Hij groeide op in Sneek, studeerde Nederlands in Groningen en woont nu twee jaar in Amsterdam. Het sprookjesachtige, poëtische en vervreemdende Het perenlied verscheen afgelopen november en is zijn romandebuut. “Het is me nog net gelukt voor mijn dertigste te debuteren. Ik ben in 2019 met dit boek begonnen, maar het leeuwendeel heb ik in januari 2020 geschreven in Sluis in Zeeland. Van Dale komt daar vandaan en Sluis heeft een lief residentieprogramma voor jonge schrijvers. Ik zat in het huis van Tinie die in Thailand zat. Elke dag opstaan, keihard werken, avondeten en dan het resultaat uittypen. Ik was er een maand en had mijn vriendin Helena zeer dringend gevraagd niet langs te komen. Daarna was het vooral blijven slijpen aan het verhaal.”
Het resultaat van al die inspanningen is Het perenlied, dat zich niet eenvoudig laat samenvatten: elke poging doet deze wonderbaarlijke geschiedenis tekort. Het verhaal speelt zich beurtelings af Florida en New York en we maken kennis met De Bietenkoningin, die geboren is uit een pan bietensoep en het zaad van haar vader, een medewerker van Walt Disney die door de aanslagen van nine eleven is getraumatiseerd. Ook zijn dochter werkt met weinig enthousiasme voor dit bedrijf. De Bietenkoningin krijgt haar eerste vriendje, Gabriel, met wie ze in het ondergrondse gangenstelsel van het Disneypark een ludieke protestactie tegen haar werkgever voorbereidt, die mislukt. Intussen zoekt haar vader in New York naar zijn geliefde, maar vooral naar zichzelf. “Het perenlied is vooral een vrolijk boek”, zegt Joost Oomen. “Ik heb geen moment gedacht: ik ga iets heel raars schrijven. Dit is gewoon wat ik wilde maken!”
Niet geheel verwonderlijk speelt – naast vrolijkheid en bieten – fruit in Het perenlied een belangrijke rol. “Ik hou erg van fruit en ik vind het vooral mooi om naar te kijken. Fruit is een mooie drager van vrolijkheid. Laatst las ik dat als je een appel koopt in de supermarkt die dan soms al een jaar geleden is geplukt. Daar word ik verdrietig van. Dat is toch erg? Ik heb niet echt een lievelingsfruit, maar ik ben een keer in Midden-Amerika geweest en daar heb ik een banaan gegeten en die smaakte zo ongelofelijk geweldig goed naar banaan! Ik denk dat die ene banaan mijn lievelingsfruit is, maar wel specifiek díe!”
Joost Oomen is fulltime schrijver. “Ja, ik leef nu ongeveer tien jaar van de poëzie. Tot maart vorig jaar trad ik ook veel op. Ik kan ervan leven, omdat ik niet veel nodig heb. Het is geen vetpot, maar we hebben een huis en eten. Wat wil je nog meer? Tien jaar geleden dacht ik dat je als dichter boze, zwartgallige en verdrietige poëzie moest schrijven. Daarna kwam ik erachter dat ik daarmee moest ophouden, omdat het niet bij mij past. Ik wil graag waarachtig zijn en toen dacht ik: waarom ga ik geen vrolijke dingen schrijven? Dat ben ik toen gaan doen. Ik denk dat er te weinig geluk in de Nederlandse literatuur zit. Ik houd van mooie dingen en daar word ik gelukkig van: mooie dingen en die bejubelen. Het perenlied is voor mij het geluk dat uit mooie dingen stroomt. Ik hoor het perenlied elke dag, als ik over de Rozengracht fiets in de zon en zie hoe prachtig alles om me heen is.”
Toch zijn er dingen waar zelfs deze Grunninger in Amsterdam absoluut niet gelukkig van wordt. “Ik vind Disney verschrikkelijk! Ik ben nog nooit in een Disneypark geweest en wil er ook nooit naartoe! Ik word er vooral verdrietig van dat het je er zo nadrukkelijk wordt uitgelegd wat je leuk moet vinden en waar je je plezier uit moet halen. In dat ommuurde pretpark moet je het verplicht leuk hebben, maar in de rest van de wereld gewoon keihard werken. Daar kan ik kwaad over worden!”
Voor al die beginnende schrijvers heeft vrolijke Joost nog een tip. “Veel optreden! Je leert andere schrijvers kennen, zodat je je ideeën over schrijven kunt slijpen. Je krijgt gevoel voor het ritme van tekst als je voorleest. Daarom is optreden zo belangrijk: ik heb er alles van geleerd.”
UIT: HET PERENLIED
De eerste keer dat Walt Disney een Disneythemapark bezocht, moest hij huilen. Niet van geluk, maar vanwege een cowboy. De cowboy (leren jack, hoed, neprevolver, geblokte zakdoek rond zijn hals) bewoog zich niet op de namaakprairie, hij was onderweg naar de personeelskantine voor een late lunch. Om daar te komen passeerde de cowboy Walt Disney in het gedeelte van het park dat was ingericht voor astronauten en raketten en Walt Disney, geschrokken door de plots doorbroken illusie die hij zo nauwkeurig had opgebouwd, barstte in tranen uit. Hij moest getroost worden door zijn vrouw en assistent.
Zo gaat het verhaal.
In werkelijkheid waren de tranen die over het gezicht van Walt Disney liepen geen tranen van schrik, maar van woede. Hij schopte naar de cowboy en probeerde hem in zijn gezicht te spugen. Daarna ontsloeg hij hem. De cowboy moest direct zijn kostuum inleveren en door twee kleerkasten van de beveiliging werd hij naar de uitgang geëscorteerd. Hij werd nooit uitbetaald.
Joost Oomen – Het perenlied
Querido €20,-
