“De kinderopvangtoeslag en de zorgtoeslag kun je beter afschaffen”, aldus vicevoorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV in De Telegraaf. Er moet flink worden gesneden in het toeslagensysteem, meent hij. De belastingdienst vordert namelijk een op de drie toeslagen weer terug. “Dat leidt tot financiële onzekerheid.”
Nu is de uitvoering van het stelsel is volgens de FNV-vicevoorzitter “nodeloos gecompliceerd”. “Zet geld van de kinderopvangtoeslag in om kinderopvang te financieren. Geld van de zorgtoeslag kun je beter gebruiken om de zorgpremie te verlagen.” Er is nu inkomenspolitiek bedreven via de toeslagen, zegt Elzinga. “Doe dat via de belastingen. De afschaffing van deze toeslagen kun je financieren door hogere inkomens meer belasting te laten betalen.” Ook pleit hij voor gratis kinderopvang. “In ieder geval voor een aantal dagen.”
Ik hoor het meer. “alle toeslagen afschaffen”. Bovengenoemde schrijver beperkt zich tot een tweetal.
Het stuit op een aantal bezwaren wanneer je de toeslagen af wilt schaffen. Omdat er hier slechts twee genoemd worden, zal ik alleen die afschaffing bekritiseren, maar neem van mij aan dat ik dat ook bij de andere beide kan.
De zorgtoeslag is er gekomen op het moment dat de zorg geprivatiseerd werd. Het is in feite een inkomensondersteuning voor de laagste inkomensgroepen, maar…..wél met een belangrijke voorwaarde: alleen als je verzekerd bent, krijg je deze kosten terug. In tegenstelling van wat je in borrelpraat vaak hoort, dat mensen maar onverzekerd rondlopen, is dat niet mogelijk. Of niet handig.
Kortom: ook als je de zorgtoesalg afschaft, en daar tegenover een belastingverlaging wilt doorvoeren, dan zul je ergens in het traject een check willen inbouwen of mensen wel een verzekering hebben lopen.
En laat nu dat precies zijn wat de zorgtoeslag doet: een check daarop.
Dit dan toch nog afschaffen, maar die check onderbrengen bij de belastingdienst is dan niet meer dan het overhevelen van de zorgtoeslag van het roze gedeelte van de site (de site toeslagen) naar het blauwe gedeelte.
Oude wijn in nieuwe zakken dus.
Dan de kinderopvang.
In beginsel lijkt dit vestzak broekzak: of je nu de toeslag aan de burgers geeft, die op hun beurt opvang inkopen, of je geeft het rechtstreeks naar de kinderopvang. In de ideale wereld maakt dit inderdaad niet veel uit.
Het is echter zeer wrang te constateren, dat precies om dít punt de hele toeslagaffaire draaide. Laat dat nu nét een bureau geweest zijn, dat de ouders verplichtte om hun toeslag direct bij het bureau binnen te laten komen. Waarna de factuur dus niet meer naar de ouders ging, maar direct naar de fiscus. En daarmee ontbrak een belangrijk controlemechanisme. Want wie beter dan de ouder kan een binnenkomende factuur voor (vermeende) opvang beter controleren?
Daar komt nog bij, dat de KOT inkomensafhankelijk is, al ligt de inkomensdrempel wel erg hoog. Maar toch…het kinderopvangbureau heeft niets te maken met hoeveel een ouder die opvang bij hen inkoopt verdient. Een argument dat ook met name bij de huurtoeslag speelt (maar daar zou ik het niet over hebben)
(Schrijver is actief op gebied belastingen en toeslagen)