Doordat zowel de huishoudelijke uitgaven als de vaste lasten flink zijn gestegen, komen veel huishoudens iedere maand steevast geld tekort, zo constateert het Nibud (budgetvoorlichting).
Eén op de drie huishoudens worstelt op dit moment om de begroting elke maand rond te krijgen, schat het Nibud. Een alleenstaande met een bijstandsuitkering in een niet energiezuinige woning (label E), ziet zijn energierekening, ondanks de btw-verlaging, verdubbelen naar bijna 200 euro per maand. In de supermarkt is zo’n alleenstaande maandelijks dertig euro meer kwijt, vergeleken bij vorig jaar.
De uitgaven aan wonen, vervoer en boodschappen zijn momenteel zó hoog dat het menig huishouden niet meer lukt om alle rekeningen te betalen. Als méér dan 70 procent van het maandelijkse inkomen aan vaste lasten op gaat, blijft er nauwelijks geld over om geld opzij te leggen voor zaken als kleding, zorg of het opbouwen van een buffer.
Puzzelen
Huishoudens hebben volgens Nibud-directeur Arjan Vliegenthart hierdoor iedere maand het gevoel te moeten puzzelen met te weinig stukjes. ‘De financiële stress die hen dit geeft, is enorm.’ Hij denkt dat het goed zou zijn als bestuurders die stress ook eens zouden voelen, omdat mensen dit niet meer zelf kunnen oplossen. De extra verhoging van de energiecompensatie van 500 euro (bovenop de 800 euro die al is afgesproken) is wat hem betreft ‘niet genoeg.’
De Nibud-directeur ziet dat niet alleen lage inkomens, maar ook modale inkomens op hun spaargeld interen en de kaasschaafmethode hanteren. Dat wil zeggen dat ze zoveel mogelijk hetzelfde blijven doen, maar dan goedkoper. Als dit niet meer lukt, moet er in abonnementen en uitjes worden geschrapt. Hij denkt dat niemand dit lang volhoudt. ‘Mensen bouwen schulden op en hebben straks geen buffer meer.’
Méér ruimte
Voor hem is er dan ook maar één conclusie denkbaar: er moet méér ruimte komen in de portemonnee en het leven ‘moet weer betaalbaar worden.’ Nederland zou een voorbeeld kunnen nemen aan Frankrijk, waar de energierekening een maximum kent. Ook België kent een sociaal tarief op energie.
Maar dat zijn niet de enige problemen. Het Nibud krijgt inmiddels geluiden van mensen die de eerste 800 euro energiecompensatie hebben gekregen en daardoor niet meer in aanmerking komen voor kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. ‘Mensen moeten dan zelf weer contact opnemen met de gemeente om dat ongedaan te maken.’ Vliegenthart wordt daar moedeloos van. ‘Mensen die recht hebben op energiecompensatie, hebben al stress genoeg.’
Inderdaad ik leef al jaren op een bijstandsniveau.Elke dag is niet leven maar overleven.Geen vooruitzichten naar de toekomst,en nu door de crisis,nog minder..Bij de hulpverleners kom je ook niet verder.En vaak denk ik als ik morgen niet meer wakker word is het goed.Je staat toch buiten de maatschappij..ondanks het vrijwilligerswerk,kom je geen stap verder.Ieder voor zich,en als je er buiten valt.Zoek het maar uit.Ik ben een alleenstaande ouder,heb geen familie waar ik op terug kan vallen.Mijn dochter woont thuis,met ook geen vooruit zichten.Studievertraging door chronische ziekte.Een studieschuld op haar nek.En ik als ouder in de bijstand.Voel me zo waardeloos,mislukt in deze maatschappij.En moet maar door,als je ziek bent word je gestraft.Ook de eigen bijdrage weerhoud je naar de specialist te gaan.wat een maatschappij,kansloos.De boodschappen rijzen de pan uit,bedank de minister maar.Die zal vast geen pijn in zijn buik voelen,en ik ga er van uit dat hij de boodschappen wel kan betalen.Een voedselbank schandalig dat het in een rijk nederland moet bestaan.Inwoners en burgers die door het beleid gewoon naar de klote gaan.Nederland is geen Nederland meer.En vrijheid bestaat er ook niet meer.Leven is voor vele overleven geworden.