Het kabinet trekt miljarden uit om de pijn van de torenhoge prijzen en energierekeningen te verzachten. De koopkrachtreparatie gaat pas volgend jaar in. Eerder zou niet mogelijk zijn omdat overheidsinstanties met uitvoeringsproblemen zouden kampen, meldt de Volkskrant.
Vooral mensen met een kleine beurs krijgen hulp. Zo stijgen zowel het minimumloon als de uitkeringen vanaf 2023 met 10 procent. De verlaging van de brandstofaccijns (belasting) wordt in ieder geval tot 1 juli 2023 verlengd. Ook de lagere inkomens krijgen weer een energietoeslag. Maar dat niet alleen: de zorg- en huurtoeslagen gaan omhoog en de inkomstenbelasting in de eerste schijf gaat omlaag.
De lastenverlichting wordt voor een flink deel betaald door bedrijven en vermogenden. Zij gaan vanaf volgend jaar meer belasting betalen.
Formeel worden de plannen pas op Prinsjesdag (20 september) bekendgemaakt, maar de informatie die nu is uitgelekt is bedoeld om de bevolking gerust te stellen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde eerder al dat het geld door de hoge inflatie al bijna 14 procent minder waard is geworden.
De uitgelekte maatregelen zijn mede het gevolg van kritiek van PvdA, GroenLinks en SP, die vinden dat het kabinet te weinig doet om de hoge energieprijzen en dure boodschappen te compenseren. Ook vakbond FNV en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten vinden dat het kabinet haast moet maken.
Sociaal noodplan
S250 lokale bestuurders van PvdA en GroenLinks hebben het kabinet om een sociaal noodplan gevraagd. Ze willen voor consumenten een prijsplafond voor energie en een snelle en forse verhoging van het minimumloon. Ook vinden ze dat de lonen, na jaren van hoge winsten, omhoog moeten. Tot slot vragen de lokale bestuurders het kabinet om meer geld om mensen die in de knel komen te kunnen helpen.
In een recent Tweede Kamerdebat over de koopkracht vroeg de SP ook al om een sociaal noodplan, met een fors hoger minimumloon, een prijsplafond voor energie, huurverlaging, minder belasting op boodschappen en gratis openbaar vervoer. De SP vindt het misdadig dat een op de tien kinderen in armoede dreigt op te groeien, terwijl bedrijven woekerwinsten maken.
Onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt (voorheen CDA), wees op de 1,2 miljoen huishoudens die eten en energie niet kunnen betalen, ook al zeggen ze alle abonnementen en uitstapjes af. Hij noemde dat de grootste crisis sinds 1945. Omtzigt wil dat de 10 miljard die de regering extra krijgt uit de verkoop van gas aan mensen wordt gegeven die de gasrekening niet kunnen betalen.
Minister van Sociale Zaken, Karien van Gennip, is zich ervan bewust dat de koopkracht is verslechterd en dat kinderen in armoede opgroeien. En daarom is het kabinet ‘ serieus’ aan het kijken wat er allemaal kan op het gebied van minimumloon, toeslagen, belastingverlaging, de huren en zo meer. Op Prinsjesdag (20 september 2022) wordt daarover meer duidelijk.
Intussen riep de minster werkgevers op de lonen te verhogen en wees ze op gesprekken van haar collega-ministers met energieleveranciers, om mensen met betalingsproblemen te helpen. Ze beloofde dat huishoudens die al in een schuldhulptraject zitten of dat hebben aangevraagd, niet van gas en licht worden afgesloten. Ook wees ze op initiatieven als ‘vroegsignalering’ en op een proef met een noodfonds, dat mensen helpt die nèt te veel verdienen om energietoeslag te krijgen.
Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt vond dat nogal magertjes, want wat heb je aan vroegsignalering als je noch de energierekening en noch de boodschappen kunt betalen? Het kabinet moet duidelijker maken dat ze begrijpt hoe hoog de nood is, meent Omtzigt.
